મોર વિશે નિબંધ | Top 3 Peacock Essay In Gujarati

પક્ષીઓ તો આપણી આસપાસ ઘણા જોવા મળે છે, પણ મોર દેખાવમાં ખુબ સુંદર અને આપણું રાષ્ટ્રીય પક્ષી છે. આ કારણે મોર વિશે નિબંધ (Peacock Essay In Gujarati) પરીક્ષા માં ઘણી વાર પુછાય છે. અહીં મોર વિષેના નિબંધ ના 2 થી 3 ઉદાહરણ આપેલા છે જેના દ્વારા તમે તમારો પોતાનો મારુ પ્રિય પક્ષી મોર વિષે સુંદર નિબંધ લખી શકો.

મોર કદ માં એકદમ મોટુ પક્ષી છે, તેનું વજન સરેરાશ 6 કિલોગ્રામ જેટલું હોય છે. મોરની સૌથી મનમોહક લાક્ષણિકતા તેની પૂંછડી છે. મોરની પૂંછડીને વૈજ્ઞાનિક ભાષા માં ટ્રેન કહેવામાં આવે છે. તે બીજા પક્ષી ની પૂંછડી કરતા ખુબ વિશાળ અને રંગીન છે, આ પ્રજાતિ માં ફક્ત નર જ લાંબી પૂંછડી અને કલગી ધરાવે છે જયારે માદા મોર માં આ જોવા નથી મળતું. મોર જયારે ચોમાસા માં કળા કરે છે ત્યારે ખુબ સુંદર દ્રશ્ય તમને જોવા મળે છે અને મોર નો સુંદર ટહુકો તો તમે સાંભળ્યો જ હશે.

મોર વિશે નિબંધ ગુજરાતી ભાષામાં (Best 3 Peacock Essay In Gujarati For Standard 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10)

કોઈ પણ વિદ્યાર્થીઓને શીખવા માટે મોર પર નિબંધ એ એક મહત્વપૂર્ણ વિષય છે. વિદ્યાર્થીઓનું આ નિબંધનું મુખ્ય ધ્યેય ભારતના રાષ્ટ્રીય પક્ષી તરીકે નું છે. આ પક્ષી ને દુનિયા ભર માં ભારતીય પીકોક તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ પક્ષી ભારતીય ઉપખંડનું મૂળ વતની છે અને પાછળથી બીજા ઘણા દેશોમાં તેનો પરિચય કરાયો હતો.

શૈક્ષણિક દ્રષ્ટિકોણથી મોર પર નિબંધ લખવું તે વધુ સરળ છે, જો કે વિદ્યાર્થી મોર વિશેની વિવિધ લાક્ષણિકતાઓ અને તથ્યોને યયાળી થી એક સરસ નિબંધ લખી શકે છે. તદુપરાંત, વિદ્યાર્થીઓએ ખાતરી કરવી પડશે કે તેઓ યોગ્ય રીતે સામગ્રી નિબંધ માં પ્રસ્તુત કરે છે કે નહિ.

800 શબ્દોનો નિબંધ (800 Words Essay)

ભારતમાં મોરને સત્તાવાર રીતે આપણા દેશના રાષ્ટ્રીય પક્ષી તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવેલું છે. આ એ હકીકતને કારણે છે કે મોર ભારતીય ઉપખંડનું મૂળ નિવાસી પક્ષી છે અને તે વિશ્વના સૌથી સુંદર પક્ષીઓ માંનું એક પક્ષી પણ છે. આ જાતિના નરમાં મોટી પૂંછડી હોય છે જેનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે શુભ મની અને સજાવવા માં થાય છે.

તદુપરાંત, મોરની પ્રતિભાશાળી આર્ટવર્ક, સંગીત, કવિતા અને નૃત્યથી લઈને નોંધપાત્ર સાંસ્કૃતિક વારસો ભારત ની સંસ્કૃતિ માં મોજુદ છે. તદુપરાંત, મોર ઘણા હિંદુ દેવી દેવીઓ સાથે સંકળાયેલઉં પક્ષી છે. માત્ર ભારત જ નહીં, મોર સુંદરતા અને આભૂષણના પ્રતીક તરીકે વિશ્વભરમાં ખુબ લોકપ્રિય છે.

વૈજ્ઞાનિક રીતે, આ જાતિના નરને મોર કહેવામાં આવે છે, અને સ્ત્રીને ઢેલ (પીઅન્સ ) કહેવામાં આવે છે. જયારે ભારત માં નર અને માદાઓને સામૂહિક રૂપે મોર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ભારતીય મોરનું વૈજ્ઞાનિક નામ પાવો ક્રિસ્ટાટસ છે.

મોરની આઇકોનિક પ્રજાતિ જે ભારતીય મોર તરીકે ઓળખાય છે, તે વાદળી મોર અથવા ભારતીય મોર તરીકે પણ ઓળખાય છે. આ પ્રજાતિ ભારત અને શ્રીલંકા મા વધુ વસવાટ કરે છે. હાલ મોરની વધુ બે જાતિઓ અસ્તિત્વમાં છે, લીલો મોર અને કોંગો મોર. લીલો મોર બર્મા, જાવા અને આસપાસના પ્રદેશોમાં જોવા મળે છે. નામ પ્રમાણે જ કાંગો મોરનો વસવાટ કોંગોના ડેમોક્રેટિક રિપબ્લિકમાં માં જોવા મળે છે.

ભારતીય મોર બીજા મોર કરતા કદ માં મોટા પક્ષી છે, ચાંચથી પૂંછડી સુધીની સરેરાશ લંબાઈ 100 થી 115 સે.મી. જેટલી હોય છે અને રસપ્રદ વાત એ છે કે, મોરની પૂંછડીઓના પીંછા આખા પક્ષી કરતા લાંબા સમય સુધી વધે છે, જે સામાન્ય રીતે લંબાઈમાં 200 સે.મી. સુધી હોય શકે છે.

જો કે આ પ્રજાતિના નરમાં જ પૂંછડીવાળા પીંછા હોય છે. સરેરાશ, નરનું વજન 4 થી 6 કિલોગ્રામ જેટલું હોય છે, અને જયારે માદાનું વજન 3 થી 4 કિલોગ્રામ છે. મોર તેમની પ્રજાતિ નું સૌથી મોટું પક્ષી છે (ફાસિઆનીડે), જેમાં મરઘી, ચિકન, ફિસેન્ટ્સ અને પાર્ટ્રેજ શામેલ છે.

ભારતીય મોરનો દેખાવ ખુબ ભરાવદાર અને સુંદર હોય છે. આ પક્ષીઓમાં વાદળી રંગ અને રંગીન આંખના ફોલ્લીઓ સાથે પંખા આકારની કલગી હોય છે. તેમની લાંબી પૂંછડીને ટ્રેન કહેવામાં આવે છે, અને તેનું પ્રાથમિક કાર્ય માદા ને આકર્ષવા નું હોય છે. મોરની પાછળના ભાગમાં કાંસ્ય પીંછા હોય છે. આ પૂંછડી ઘણા પીછાઓથી બનેલી છે. જેમાં 200 પીછા સુધી હોય શકે છે. મોરની તુલનામાં ઢેલ રંગો નીરસ છે. આના શરીરમાં વિસ્તૃત પૂંછડીવાળા પીંછા નથી હોતા.

ભારતીય મોર ભારતની સાથે શ્રીલંકામાં પણ જોવા મળે છે. પક્ષી સામાન્ય રીતે 1800 મીટર અને નીચેની ઉંચાઇ વાળા પ્રદેશો પર જોવા મળે છે. તે ભેજવાળી અને શુષ્ક પાનખર જંગલોમાં રહેવાનું પસંદ કરે છે, પરંતુ માનવ વસવાટોની નજીક પણ જોવા મળી શકે છે.

ખાસ કરીને જ્યાં પાણી સામાન્ય રીતે સહેલાઇ થી મળે ત્યાં મોર ની સંખ્યા વધુ જોવા મળે છે. ભારત ઉપરાંત આ પક્ષી ઘણા અન્ય દેશોમાં પણ જોવા મળે છે, જેમ કે મેક્સિકો, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, દક્ષિણ આફ્રિકા, ઇન્ડોનેશિયા, ઓસ્ટ્રેલિયા, પોર્ટુગલ, ક્રોએશિયા અને મોરેશિયસ. રસપ્રદ વાત એ છે કે કેનેડા જેવા ઠંડા વાતાવરણમાં ભારતીય મોર જોવા મળ્યા છે.

ભારતીય મોર સર્વભક્ષી છે, જેનો અર્થ છે કે તેઓ બીજ, અનાજ, જંતુઓ અને નાના સરિસૃપ જીવજંતુ ખાય છે. જો ખોરાકના અન્ય સ્રોત ઉપલબ્ધ ન હોય તો મોર નાના સાપને પણ ખાય છે. મોરમાં કુદરતી વાતાવરણ ના જાણકાર હોય છે જે વરસાદ પાડવા ની પેહલા ટહુકો કરે છે. કેટલીકવાર, ગરુડ અને ઘુવડ જેવા શિકારી પક્ષીઓ પણ મોરનો શિકાર કરે છે, કેટલીકવાર કુતરા મોરનો શિકાર પણ કરે છે.. બચવ માટે મોર ટૂંકા અંતર માટે ઉડી શકે છે.

જંગલમાં મોર 15 વર્ષ સુધી જીવંત રહી શકે છે. જો કે પ્રાણી સંગ્રહાલય માં તેઓ 23 વર્ષ કે તેથી વધુ સમય સુધી જીવી શકે છે.

મોરની ભારતમાં તેમજ વિશ્વના અન્ય ઘણા દેશોમાં નોંધપાત્ર સાંસ્કૃતિક અસર છે. પક્ષી ઘણા એતિહાસિક ચિત્રોમાં જોવામાં આવ્યું છે, જેમ કે રોક શિલ્પ અને પત્થરની કોતરણી. પ્રાચીન ભારતીય સંસ્કૃતિમાં મોર ઘણીવાર દેવી દેવીઓ સાથે જોવા મળે છે. દાખલા તરીકે, ભગવાન શ્રીકૃષ્ણને મોટેભાગે મોરના પીછા સાથે ચિત્રિત કરવામાં આવે છે. બૌદ્ધ સંસ્કૃતિમાં મોર શાણપણનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. તેના પીછાઓનો ઉપયોગ આભૂષણ તરીકે અને ઘણી ધાર્મિક વિધિઓમાં પણ થાય છે.

મોર તેના તેજસ્વી, રંગબેરંગી અને તેનાથી પણ વધુ રંગીન સાંસ્કૃતિક અસરો સાથે અત્યાર સુધીનો સૌથી ભવ્ય પક્ષીઓ માનુ એક પક્ષી છે. તે આ કારણોસર ભારતનું રાષ્ટ્રીય પક્ષી પણ છે. સંગીત, નૃત્ય, કવિતા અને ઘણી ભારતીય પરંપરાઓમાં તેનું વધુ ચિત્રણ કરવામાં આવ્યું છે. માણસોએ તેના મોટાભાગના કુદરતી નિવાસ સ્થાનનો નાશ કર્યો છે, તેથી, હવે તે સંવેદનશીલ પ્રજાતિઓમાં શામેલ છે. આપણે સુનિશ્ચિત કરવાની જરૂર છે કે યોગ્ય પગલાં લેવામાં આવે છે જેથી આ સુંદર પક્ષી લુપ્ત ન થાય.

200 શબ્દોનો નિબંધ (Around 200 Words Essay)

મા મોર દુનિયા નું સૌથી સુંદર પક્ષી છે. મોરને રંગબેરંગી લાંબાં પીંછાં અને ભૂરી ડોક હોય છે. તેને માથે કલરફુલ કલગી પણ હોય છે. તેને બે પગ અને બે આંખ હોય છે. સામાન્ય રીતે મોર અનાજના દાણા અને જીવડાં ખાય છે. ઘણી મોર સાપને મારી નાખે છેઅને તેને ખાય છે. તેથી તે ખેડૂતનો પાકો સાથી કહેવાય છે. મોર જંગલમાં, ખેતરમાં, શહેરના પ્રાણી બાગમાં, બગીચામાં અને આપણી આસપાસ ના મોટા બંગલાઓના કમ્પાઉન્ડમાં જોવા મળે છે.

જયારે વર્ષારૂતુમાં મોર કળા કરીને નાચતો હોય ત્યારે ખૂબ સુંદર અને મનમોહક લાગે છે. મોર “ટહૂક… ટહ્‌ક…” કરી અને બોલે છે. મોર આપણી ભારત ની સંસ્કૃતિ સાથ જોડાયેલું પવિત્ર પક્ષી છે. મોર ને તમે વિવિધ દેવી દેવતા સાથે શંકળાયેલો જોયો હશે, જેમકે શ્રીકૃષ્ણના મુગટમાં મોરનું પીંછું ખોસેલું હોય છે. આવી વિવિધ ખાસિયતો ને કારણે મોર આપણું રાષ્ટ્રીય પક્ષી છે.

10 લાઇનનો મોર વિષે નિબંધ (10 Lines Peacock Essay In Gujarati)

1. ભારતમાં મોરને આપણા દેશના રાષ્ટ્રીય પક્ષી તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવેલું છે અને તેનો શિકાર કાનૂનન અપરાધ માનવ આવે છે.
2. મોર ભારતીય ઉપખંડનું મૂળ નિવાસી પક્ષી છે અને તે વિશ્વના સૌથી સુંદર પક્ષીઓ માંનું એક પક્ષી પણ છે.
3. વૈજ્ઞાનિક રીતે, આ જાતિના નરને મોર કહેવામાં આવે છે, અને સ્ત્રીને ઢેલ (પીઅન્સ ) કહેવામાં આવે છે.
4. આ પ્રજાતિ ભારત અને શ્રીલંકા મા વધુ વસવાટ કરે છે. હાલ મોરની વધુ બે જાતિઓ અસ્તિત્વમાં છે, લીલો મોર અને કોંગો મોર. લીલો મોર બર્મા, જાવા અને આસપાસના પ્રદેશોમાં જોવા મળે છે. નામ પ્રમાણે જ કાંગો મોરનો વસવાટ કોંગોના ડેમોક્રેટિક રિપબ્લિકમાં માં જોવા મળે છે.
5. ભારતીય મોર બીજા મોર કરતા કદ માં મોટા પક્ષી છે, ચાંચથી પૂંછડી સુધીની સરેરાશ લંબાઈ 100 થી 115 સે.મી. જેટલી હોય છે જે સામાન્ય રીતે લંબાઈમાં 200 સે.મી. સુધી હોય શકે છે. જો કે આ પ્રજાતિના નરમાં જ પૂંછડીવાળા પીંછા હોય છે. સરેરાશ, નરનું વજન 4 થી 6 કિલોગ્રામ જેટલું હોય છે, અને જયારે માદાનું વજન 3 થી 4 કિલોગ્રામ છે.
6. તેમની લાંબી પૂંછડીને ટ્રેન કહેવામાં આવે છે, અને તેનું પ્રાથમિક કાર્ય માદા ને આકર્ષવા નું હોય છે. મોરની પાછળના ભાગમાં કાંસ્ય પીંછા હોય છે. આ પૂંછડી ઘણા પીછાઓથી બનેલી છે. જેમાં 200 પીછા સુધી હોય શકે છે.
7. ભારતીય મોર સર્વભક્ષી છે, જેનો અર્થ છે કે તેઓ બીજ, અનાજ, જંતુઓ અને નાના સરિસૃપ જીવજંતુ ખાય છે. જો ખોરાકના અન્ય સ્રોત ઉપલબ્ધ ન હોય તો મોર નાના સાપને પણ ખાય છે.
8. ગરુડ અને ઘુવડ જેવા શિકારી પક્ષીઓ પણ મોરનો શિકાર કરે છે, કેટલીકવાર કુતરા પણ મોરનો શિકાર પણ કરે છે.. બચવ માટે મોર ટૂંકા અંતર માટે ઉડી શકે છે.
9. મોરની ભારતમાં તેમજ વિશ્વના અન્ય ઘણા દેશોની સાંસ્કૃતિ માં નોંધપાત્ર અસર મનુષ્યોએ તેના મોટાભાગના કુદરતી નિવાસ સ્થાનનો નાશ કર્યો છે, તેથી, હવે તે સંવેદનશીલ પ્રજાતિઓમાં શામેલ છે. આપણે સુનિશ્ચિત કરવાની જરૂર છે કે યોગ્ય પગલાં લેવામાં આવે છે જેથી આ સુંદર પક્ષી લુપ્ત ન થાય.

મોર વિષે નિબંધ પીડીએફ (Peacock Essay in Gujarati PDF)

તમને ઉપર ત્રણ સુંદર નિબંધ દેખાશે જો તમારે આ બધા નિબંધ PDF File માં જોતા હોય તો નીચે ના બટન પર કરો, જ્યાં તમારા માટે PDF ફાઈલ અપલોડ કરેલી છે. અન્ય રીતે જો તમે Google Chrome બ્રાઉઝર નો ઉપીયોગ કરી અને તમે જાતે જ આ article ને PDF માં કન્વર્ટ કરી શકો છો. તમને નીચે આ કામ કઈ રીતે કરવું તેના સરળ પગલાં આપેલા છે.

• વિકલ્પ અથવા 3 ડોટ પર ટેપ કરો, જે ઉપરના જમણા ખૂણે છે.
• તમે ચોક્કસ પૃષ્ઠ માટે PDF બનાવી શકો છો
• Ctrl + P દબાવો અથવા Print પર ક્લિક કરો
• ફાઇલ સેવ ડેસ્ટિનેશન સેટ કરો
• સેવ બટન પર ક્લિક કરો
• PDF તરીકે સાચવો
• થઈ ગયું!

વારંવાર પૂછાતા પ્રશ્નો (FAQ)

સારાંશ (Summary)

આજ ના આર્ટિકલ “મોર નિબંધ ગુજરાતીમાં (Best 3 Peacock Essay in Gujarati)“ માં આપણે એક પર્ટિક્યુલર ટોપિક પર નિબંધ જોયા. હવે આશા રાખું છું કે ઉપર દર્શાવેલ નિબંધના ઉદાહરણ પરથી પ્રેરણા મેળવી તમે તમારો પોતાનો એક સુંદર નિબંધ લખી શકવા શક્ષમ હશો.

આવીજ અવનવી માહિતી માટે અમારા બ્લોગ learningujarati.com ની મુલાકાત લેતા રહો અને અમને Facebook, Instagram, Twitter and Sharechat પર ફોલો કરવાનું ના ભૂલશો.